روانشناسی صنعتی سازمانی چیست؟
روانشناسی صنعتی سازمانی یک تخصص در حوزه روانشناسی است، انجمن روانشناسی آمریکا، روانشناسی صنعتی سازمانی را تحت عنوان “مطالعه علمی رفتار فرد در سازمانها و محل کار” تعریف میکند.
در حقیقت، روانشناسان صنعتی و سازمانی، یا بهاصطلاح “روانشناسان I / O”، با استفاده از آموزشهای خود در حیطه روانشناسی، کمک میکنند تا محیط کار برای کسب و کارها، مراکز غیردولتی و سایر مکانهای رسمی، بهبود یابد.
روانشناسی صنعتی و سازمانی، بر روی افزایش بهرهوری در محل کار و مسائل مربوطه، از قبیل رفاه فیزیکی و ذهنی کارکنان، تمرکز دارد.
روانشناسان صنعتی سازمانی، کارهای مختلفی انجام میدهند؛
اعم از مطالعه نگرش و رفتار کارکنان، ارزیابی شرکتها و آموزش رهبری. هدف کلی این حوزه، مطالعه و درک رفتار انسان در محل کار میباشد.
دو جنبه روانشناسی صنعتی و سازمانی
شما میتوانید اینطور تصور کنید که روانشناسی صنعتی سازمانی، دارای دو جنبهٔ اصلی است
جنبه صنعتی
جنبه اول، جنبه صنعتی است که شامل درنظرگرفتن بهترین روش برای انطباق افراد با نقشهای کاری خاص میباشد.
گاهی اوقات، به این بخش از روانشناسی صنعتی سازمانی، روانشناسی پرسنل نیز گفته میشود.
افرادی که در این حوزه کار میکنند، خصوصیات کارکنان را ارزیابی میکنند و سپس این افراد را با کارهایی مطابقت میدهند که احتمالاً بهخوبی از پس انجام آنها برمیآیند.
سایر وظایفی که در جنبهٔ صنعتی روانشناسی صنعتی و سازمانی قرار میگیرند، عبارتاند از: آموزش کارمندان، ایجاد استانداردهای عملکرد شغلی، و اندازهگیری عملکرد شغلی.
جنبه سازمانی
جنبه سازمانی روانشناسی، بیشتر بر روی درک نحوهٔ تأثیرگذاری سازمانها بر رفتار فرد، تمرکز دارد.
ساختارهای سازمانی، هنجارهای اجتماعی، سبکهای مدیریتی، و انتظارات از نقشها، همهوهمه عواملی هستند که میتوانند بر رفتار افراد در یک سازمان تأثیر بگذارند.
با درک چنین عواملی، روانشناسان صنعتی سازمانی امیدوارند که بتوانند عملکرد و سلامت افراد را بهبود دهند و درعینحال، به کل سازمان نفع برسانند.
الآن وقت آن رسیده که ببینیدم یک روانشناس صنعتی سازمانی چه کاری میتواند انجام دهد؟
وظایف روانشناس صنعتی سازمانی

در اینجا نگاهی میاندازیم به برخی از موضوعات مهمی که یک روانشناس صنعتی و سازمانی، در کار خود انجام میدهد:
استخدام و انتخاب کارکنان

برای موفقیت هر شرکتی، لازم است افراد مناسب برای کار استخدام شوند، و روانشناسان I-O، اغلب در کنار کارمندان کار میکنند تا نامزد شغلی را انتخاب کنند تا آنهایی که برای نقشهای شغلی خاص، مناسب هستند را انتخاب کنند.
این فرایند میتواند با ایجاد یک توصیف شغلی و معیارهای استخدام، ساخت موضوعات تبلیغاتی برای اطلاعرسانی آن موقعیت برای نامزدهای بالقوه، و سپس غربالگری متقاضیان برای موقعیتهای موجود، شروع شود.
اجرای آزمونهای استخدامی و غربالگری، وظیفه دیگری است که روانشناس صنعتی سازمانی، ممکن است درگیر آن باشد
آموزش و توسعه شغلی
روانشناسان صنعتی سازمانی، از روانشناسی برای کمک به آموزش کارکنان نیز استفاده میکنند.
این حوزه میتواند شامل ارزیابی نوع مهارتهای موردنیاز برای انجام برخی کارها و همچنین تدریس تکنیکهای خاص به مدیران است که میتواند به ایجاد انگیزه در آنها و کار با کارکنان، کمک کند.
یک روانشناس صنعتی و سازمانی، برنامهای تدوین میکند تا به مدیران کمک کند که مهارتهای ارتباطی خود را بهبود دهند، یک سبک مدیریت قوی ایجاد کنند، و تواناییهای خود را برای حل مسائل تقویت کنند.
به بیانی دیگر یک روانشناس صنعتی سازمانی با آموزش مدیران، کارمندان و پرسنل یک سازمان، آنها را در جنبههای شغلی، روانشناختی و عملکردی توانمندتر میکند.
به حداکثر رساندن سلامتی و کیفیت زندگی
روانشناس صنعتی سازمانی کمک میکند تا نیروی کار از لحاظ ذهنی و فیزیکی، سالم باشد. این فرایند اغلب با ایجاد خود نقشهای شغلی آغاز میشود، و وظیفه روانشناس صنعتی و سازمانی، این است که شغلهای پر مزیت طراحی کند.
ایجاد یک محیط کاری سالم، ایجاد برنامههای جبرانی خوب، و اطمینان از اینکه کارکنان، از حقوقی برخوردارند، فقط چند تا از موضوع موردبحث در این زمینه هستند.
ازآنجاییکه شرکتها به این نتیجه رسیدهاند که کارمندان سالم، عملکرد بهتری در محیط کار دارند، تقاضا برای رشته روانشناسی صنعتی سازمانی نیز رو به افزایش است.
ارگونومی
وقتی مردم در مورد روانشناسی صنعتی سازمانی فکر میکنند، یکی از موضوعاتی که به ذهن میآید، حوزهای به نام ارگونومی است که عبارت است از:
فرایند طراحی تجهیزات و رویههای کاری که برای تواناییها و محدودیتهای انسانی، مناسب هستند.
افراد حرفهای که در این زمینه تخصص دارند اغلب مسئول طراحی محصولات مرتبط با کار و محیطهایی هستند که ایمن باشند و بهرهوری را به حداکثر برسانند. مثلاً، یک روانشناس صنعتی و سازمانی در فرایند ساخت یک رابط کامپیوتری یا تجهیزات خط مونتاژ کمک میکند که برای تواناییهای فیزیکی کارگران، مناسب است.
توسعه سازمانی
سلسلهمراتب و ساختار یک سازمان تجاری، اغلب میتواند بر بهرهوری و سودآوری آن تأثیر بگذارد.
گاهی اشکالاتی که در سازمان یا شرکت وجود دارد به دلیل ساختار و چارت آن سازمان است، یعنی افراد در جایگاه درست و مناسبی قرار نگرفتهاند و چیدمان نیروی انسانی درست انجام نشده است.
یک روانشناس صنعتی و سازمانی، اغلب نحوه ساختار سازمانها را ارزیابی میکنند تا نقاط ضعف را بیابند و تغییرات مثبتی اعمال کنند که بتواند راندمان، رضایت کارکنان و هزینههای کاری را به حداکثر برساند.
مدیریت و ارتقاء عملکرد

یکی دیگر از دغدغههای شرکتها این است که به کارکنان خود کمک کنند تا به بهترین شکل ممکن وظایف خود را انجام دهند، و روانشناسان صنعتی سازمانی، اغلب به دنبال راهی هستند تا به افراد در محل کار کمک کنند که کار خود را بهتر و کارآمدتر انجام دهند. این اغلب شامل ارزیابی کارکنان، و ارائه بازخورد در مورد نحوه انجام کار مدیران و تعامل با کارکنان میباشد.