به کسی که موقعیت شغلی برای دیگران دارد کارفرما، و به شخصی که برای آن موقعیت شغلی درخواست می‌دهد کارجو می‌گویند. زمانی که این دو طرف بر سر یک موقعیت شغلی مشترک با یکدیگر به توافق برسند، فرایند استخدام انجام می‌شود.
برای پیداکردن شغل راه‌های زیادی وجود دارد. می‌توانید از خانواده و دوستان خود کمک بگیرید یا به آژانس‌های کاریابی سر بزنید. اگر مدام اگهی‌های استخدامی را چک کنید نیز شانس بیشتری برای پیداکردن کار خواهید داشت.
قطعا مواردی که تا به حال گفته شد را همه می‌دانند اما در ادامه نکاتی ذکر می‌شود که برای کارجویان و کارفرمایان مفید خواهند بود.
استخدام چیست؟
همانطور که گفته شد، استخدام یعنی توافق بین کارفرما و کارجو که براساس آن متقاضی شغل متعهد می‌شود که در ازای انجام کارهایی مشخص دستمزدی معین از طرف کارفرما دریافت کند. نحوه پرداخت این دستمزد بسته به نوع کار متفاوت است.
کارفرمایان اصولا شرایط و قوانین را در قرارداد از قبل مشخص می‌کنند. اما با وجود این فردی که استخدام می‌شود می‌تواند برخی از آن‌ها را تغییر یا حداقل در موردشان با کارفرما مذاکره کند.
معمولا پس از مصاحبه به متقاضیان اعلام می‌شود که آیا پذیرفته شده‌اند یا باید به فکر کار دیگری باشند.
برخی از شرایط استخدام
نمی‌توان گفت تمام استخدامی‌ها شرایط یکسانی دارند. حتی گاهی اوقات برای یک شغل مشابه نیز شرایط استخدام درشرکت‌های مختلف متفاوت است.
- قرارداد استخدامی ممکن است پاره وقت یا تمام وقت باشد.
- طبق قانون کار، کارمندان باید ۴۰ ساعت در هفته کار کنند و در طول روز ۲ بازه زمانی ۱۵دقیقه‌ای در صبح و عصر برای استراحت و ۱ ساعت وقت ناهار دارند.
- قرارداد استخدام تا زمانی که دو طرف از تمام شرایط رضایت کامل داشته باشند، ادامه پیدا می‌کند. در غیر این صورت هر کدام از طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند.
- قانون کار برای این است که همه بتوانند در شرایط یکسان کار کنند و خودمختاری کارفرمایان کم شود. البته این قوانین تغییر می‌کنند؛ بنابراین کارفرمایان باید از تمام جزئیات آن‌ها اطلاع داشته باشند و حق تخطی از قانون را نیز ندارند. (در صورت هرگونه مغایرت شرایط استخدام با آیین نامه‌های وزارت کار، کارمندان می‌توانند از طریق سازمان‌های مربوطه شکایت و پیگیری کنند.)
ملزومات استخدام
در قراردادهای استخدامی رسمی، کارفرما مالیات را از حقوق کارمندان کسر می‌کند و حق بیمه پزشکی و بیمه بیکاری کارمند را می‌پردازد. تفاوت استخدام رسمی با قراردادهای کاری مستقل در همین نکته است.
اصولا کارفرمایان روی مسائل زیادی کنترل دارند مثل ساعات کاری، حقوق و مسئولیت‌های کارمندان. اما برخی از کارفرمایان ممکن است استقلال و آزادی عمل بیشتری به کارمندان خود بدهند، در حالی که دیگران برای دقیقه به دقیقه وقت کارکنان خود برنامه می‌ریزند و آن‌ها را موظف می‌کنند که طبق این برنامه پیش بروند.
گاهی اوقات کارفرمایان ممکن است به خاطر قومیت، نژاد، مذهب یا جنسیت بین کارمندان خود تبعیض قائل شوند. این کار چه از لحاظ قانونی و چه از لحاظ انسانی درست نیست و کارمندان در صورت مشاهده چنین رفتارهایی می‌توانند به کمیته فرصت‌های استخدامی برابر شکایت کنند. (البته ساده‌ترین راه این است که خود را از چنین محیطی دور کنید.)
آگهی استخدام چیست؟
آگهی استخدام تبلیغی است که توسط کارفرما، کارمندان اجرایی، کارمندان منابع انسانی یا مسئول استخدامی تهیه می‌شود که به کارمندان کنونی یا عموم مردم درباره موقعیت شغلی موجود فعلی یا آتی در سازمان اطلاع‌رسانی می‌کند. این آگهی را می‌توان از طریق شبکه‌های اجتماعی، روزنامه‌ها، وب‌سایت خود شرکت و … منتشر کرد.
تهیه آگهی استخدام
قالب و ابعاد آگهی استخدام به مجموعه‌‌ای از عوامل از جمله نوع شغل، فضای موجود، قیمت انتشار و ترجیحات کارفرما بستگی دارد. به عنوان مثال، محتوای آگهی در سایت‌های کاریابی که فضای کافی برای توضیحات شغلی کامل را دارند، شامل عنوان شغلی، وظایف و مسئولیت‌ها، تحصیلات و تجربه موردنیاز، ساعات کاری، حقوق، مزایا، راهنمای درخواست و اطلاعات تماس می‌شود.
انواع آگهی‌های استخدام
به طور کلی ۲ نوع آگهی استخدامی وجود دارد: آگهی‌های «داخلی» و «خارجی». آگهی داخلی فقط برای کارمندان فعلی است. آگهی‌های خارجی نیز معمولا برای عموم قابل دسترس هستند و یا بخش خاصی را هدف قرار می‌دهند، مثل متقاضیان واجدشرایطی که در سایت شغلی خاصی اکانت دارند. واحدهای استخدامی معمولا به‌صورت خارجی آگهی می‌دهند تا استعدادهایی را جذب کنند که پر از ایده‌های نو هستند و مهارت‌هایی دارند که در سازمانشان موجود نیست.
انتشار آگهی استخدام
فرایند استخدام معمولا با دستور مدیریت یا رئیس سازمان به منابع انسانی برای پر‌کردن موقعیت شغلی خالی شروع می‌شود. مدیریت اول باید تصمیم بگیرد که چه خصوصیاتی را در متقاضی آن شغل مد‌نظر دارد؛ برای مثال، آیا باید مدرک دانشگاهی داشته باشد، یا داشتن چند سال تجربه کاری مرتبط ضروری است؟ وقتی که مدیریت ملزومات شغلی را تعیین کرد، واحد منابع انسانی آگهی استخدامی را در روزنامه‌ها یا به‌صورت آنلاین اعلام می‌کند.
مدیران منابع انسانی می‌توانند در برخی موارد از افرادی که کاشف استعدادهای جدید هستند و ممکن است در حوزه به‌خصوصی مثل فروش سررشته داشته باشد، برای یافتن متقاضیان شغلی کمک بگیرند.
چطور می‌توانید کار کنید، وقتی از رئیستان متنفرید؟
مراحل استخدام
رزومه‌ها را بررسی کنید و سابقه هر متقاضی را با ملزومات شغل موردنظر تطبیق دهید. سازمان‌ها گاهی صدها رزومه برای یک آگهی استخدامی دریافت می‌کنند؛ با این حال، ممکن است منابع انسانی فقط ۶ نفر را در نظر بگیرد. درواقع منابع انسانی و مدیر استخدامی باید تعیین کنند که به‌صورت واقع‌گرایانه می‌توانند چه تعداد از متقاضیان را به مصاحبه دعوت کنند.
مقاله راهنمای نوشتن رزومه در اینجا بخوانید.
برای صرفه‌جویی در زمان و هزینه، مصاحبه باید با غربالگری شروع شود، به‌خصوص اگر متقاضی در خارج از شهر زندگی کند. منابع انسانی معمولا مصاحبه غربالگری را با تلفن انجام می‌دهد تا به مجموعه کوچک‌تری از متقاضیان برسد؛ همچنین، مصاحبه تلفنی به سازمان کمک می‌کند تا تعیین کند که آیا متقاضی شرایط لازم را برای مصاحبه دارد یا خیر.
افرادی که در مصاحبه غربالگری تأیید می‌شوند، وارد مرحله بعد می‌شوند یعنی مصاحبه رو‌در‌رو. سازمان‌ها شیوه‌های مختلفی برای مصاحبه حضوری دارند. بعضی از آن‌ها ترجیح می‌دهند که همه مصاحبه‌ها را در ۱ روز انجام دهند و مصاحبه‌شونده هر ۱ ساعت با ۱ نفر ملاقات کند. در این مرحله ممکن است متقاضیان با منابع انسانی، مدیر استخدامی و سایر کارکنان ملاقات کنند. حالت دیگر این است که متقاضیان در ۱ روز با پرسنل کلیدی ملاقات کنند و سپس از آن‌ها دعوت شود تا در یک روز دیگر با سایر مسئولین اجرایی دیدار کنند.
انتخاب نهایی متقاضی
مدیر استخدامی معمولا از منابع انسانی و کارکنان دیگری که با مصاحبه‌شوندگان دیدار داشته‌اند، بازخورد می‌گیرد؛ همچنین ممکن است یادداشت‌های خود را بررسی کند و تصمیم بگیرد که کدام متقاضی مناسب‌ترین فرد برای آن موقعیت شغلی است.
شرایط جسم و روحی متقاضیان نیز اهمیت دارد. برخی از شرکت‌ها از شما می‌خواهند آزمایش اعتیاد بدهید و یا برای برخی موقعیت‌های شغلی خاص ممکن است از شما تست‌های روانشناسی گرفته شود.
